Urząd Dozoru Technicznego (UDT) to instytucja powołana w celu zapewnienia bezpieczeństwa obsługi wszystkich instalacji technicznych i urządzeń, które pod względem prawnym podlegają dozorowi technicznemu. UDT prowadzi działalność certyfikowaną i szkoleniową, przeprowadza także badania oraz ekspertyzy dotyczące urządzeń podlegających dozorowi technicznemu.
Urząd Dozoru Technicznego jest instytucją państwową działającą w obszarze bezpieczeństwa urządzeń technicznych. Jej działalność opiera się na różnych aktach prawnych, a najważniejszym z nich jest ustawa z 21 grudnia 2000 roku o dozorze technicznym. Pierwowzorem Urzędu Dozoru Technicznego było istniejące na ziemiach polskich w 1911 roku Warszawskie Stowarzyszenie Dla Dozoru Nad Kotłami Parowymi. Główna siedziba UDT znajduje się w Warszawie, jednak na terenie całej Polski zlokalizowanych jest aż 29 stacjonarnych oddziałów terenowych.
Wszystkie zasady i formy, w jakich wykonywany jest dozór techniczny, określa UDT na podstawie ustaw. Zgodnie z art. 2 Ustawy o dozorze technicznym takim dozorem nazywamy czynności zmierzające do zapewnienia bezpiecznego funkcjonowania urządzeń technicznych. Wykonywanie nadzoru technicznego nie zwalnia eksploatujących, wytwarzających oraz naprawiających urządzenia od odpowiedzialności za jakość i stan techniczny tych sprzętów.
Jakie uprawnienia ma UDT?
Urząd Dozoru Technicznego w Krakowie, Warszawie i każdym innym mieście zajmuje się szeregiem spraw związanych ze sprawowaniem dozoru technicznego nad urządzeniami DT. Jest on odpowiedzialny przede wszystkim za wykonywanie dozoru technicznego nad urządzeniami w zakresie określonym ustawą, a także za wydawanie decyzji w sprawach wynikających z wykonywania dozoru technicznego.
UDT zajmuje się również prowadzeniem ewidencji eksploatowanych urządzeń technicznych, analizowaniem przyczyn i skutków uszkodzeń technicznych oraz stałą oceną stopnia zagrożenia stwarzanego przez te urządzenia. Urząd Dozoru Technicznego inicjuje działalność mającą na celu podnoszenie zawodowych kwalifikacji zawodowych wytwórców oraz użytkowników w zakresie bezpieczeństwa pracy urządzeń technicznych, uzgadnia programy szkoleń dla osób obsługujących oraz konserwujących takie urządzenia, sprawdza kwalifikacje osób odpowiedzialnych za te urządzenia oraz certyfikuje systemy jakości dotyczące urządzeń technicznych.
Urządzenia podlegające dozorowi technicznemu
Urządzeniami dozoru technicznego nazywamy wszystkie te maszyny, które podlegają nadzorowi UDT. Ich rodzaje zostały opisane w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 07 grudnia 2012 roku. Do najważniejszych należą maszyny służące do przemieszczania osób lub ładunków w ograniczonym zasięgu – w tej grupie znajdują się m.in. wciągarki i wciągniki, suwnice, żurawie, układnice, dźwigniki, wyciągi towarowe, podesty ruchome, wyciągi statków itp. Druga grupa urządzeń DT to urządzenia ciśnieniowe – do niej zaliczamy kotły parowe, szybkowary ciśnieniowe, kotły cieczowe o pojemności większej niż 2 dm3, zbiorniki na gaz skroplony, cysterny, rurociągi itp.
Urząd Dozoru Technicznego zajmuje się kontrolą stanu technicznego urządzeń, w związku z tym ma prawo karać osoby niestosujące się do ogólnie przyjętych zasad i przepisów. W przypadku ich łamania UDT może nałożyć na zakład pracy lub pracownika grzywnę albo skierować sprawę do sądu.
